Jedną z kluczowych decyzji, którą należy podjąć przed rozpoczęciem przedsięwzięcia projektowego jest wybór metodyki pracy. Wymaga to dogłębnej analizy potrzeb i specyfiki projektu oraz zapoznania się z dostępnymi rozwiązaniami.
Metodyka zarządzania projektami IT określa nie tylko wewnętrzną organizację pracy zespołów zaangażowanych w realizację, ale również sposób komunikacji pomiędzy Klientem a Wykonawcą (w tym nierzadko projektantem, analitykiem czy developerem oprogramowania) podczas całego okresu trwania kontraktu. Dlatego przed jej wyborem bardzo ważne jest sformułowanie rzeczywistych potrzeb biznesowych i jasne określenie zamierzonych celów. Istotnym staje się również zdefiniowanie oczekiwań funkcjonalnych, niefunkcjonalnych oraz organizacyjnych dla mającego powstać oprogramowania lub produktu. Aktualnie na rynku usług wdrożeniowych z zakresu oprogramowania dominują dwa główne podejścia do zarządzania projektami IT – model kaskadowy (waterfallowy) i programowania zwinnego agile.
Model kaskadowy
Starszą i bardziej tradycyjną metodą organizacji pracy nad projektami informatycznymi jest metodyka kaskadowa. Opiera się ona na jasno określonych przed rozpoczęciem projektu etapach, które najczęściej następują bezpośrednio po sobie. Zazwyczaj zawierają się w nich takie fazy jak analiza, przygotowanie projektu technicznego, opracowanie oprogramowania, testy oraz wdrożenie. Jest to model statyczny – już na początku definiowane są cele i koncepcja systemu, która z zasady nie powinna się znacznie zmienić aż do finalizacji tematu. W trakcie projektu istnieje jednakże możliwość skorygowania jego założeń i wdrożenia poprawek poprzez wypracowane procedury zarządzania zmianą.
Zaletami tej metody jest jej przejrzystość, jasno zdefiniowanie ramy czasowe, koszty oraz efekty końcowe i założenia całego projektu. W tej metodyce odpowiedzialność za każdy jej etap jest jasno zdefiniowana, a cele każdego z etapów powinny być z założenia mierzalne celem podejmowania decyzji strategicznych projektu. Wadami tej techniki jest niska dynamika procesu oraz zdecydowanie mniejszy udział Klienta podczas całego procesu realizacji projektu i wypracowywania docelowego rozwiązania lub oprogramowania – Klient najczęściej nie ma wystarczającej możliwości kontrolowania na bieżąco efektów pracy zespołu, testowania prototypów ani wprowadzania zmian w procesie powstawania projektu.
Metoda waterfallowa bardzo dobrze sprawdza się szczególnie w przypadku dużych projektów z opracowanymi i opisanymi szczegółowo założeniami, gdzie niezwykle istotne jest uporządkowanie i zrealizowanie założonych celów w określonym czasie za określone środki pieniężne.
Podejście zwinne
Drugą, nowszą metodą jest organizacja prac projektowych w modelu zwinnym (agile) przy wykorzystaniu metodyk scrum lub kanban. Jest to dynamiczne podejście do pracy projektowej – wiele czynności odbywa się w jej ramach jednocześnie, a plan pracy określany jest krótkoterminowo zgodnie z bieżącymi potrzebami projektu. Odbywają się częste spotkania zespołowe, prowadzone przez wyznaczonego facilitatora/scrum mastera,, na których przedstawiane są krótkoterminowe efekty prac, zgłaszane i rozwiązywane problemowe sytuacje, czy wyznaczane są priorytetowe cele do zrealizowania następnego trakcie kolejnego cyklu wytwórczego lub kolejnego spotkania. Postęp produkcyjny oprogramowania i pracy programistów jest codziennie kontrolowany i na jego podstawie określane są dalsze założenia pracy nad projektem.
Zaletą tych metodyk niewątpliwie jest ich duża elastyczność, ścisła współpraca uczestników oraz dynamiczne podejście do zmian – na bieżąco określa się zadania do wykonania, ocenia efekty i definiuje najlepsze rozwiązania. Klient ma ciągły wgląd w postęp prac i może na każdym etapie projektu dodawać swoje sugestie i wprowadzać zmiany. Natomiast najczęstszą wadą tego typu rozwiązania jest brak jasno ustalonych ram czasowych oraz kosztów w ujęciu jakim ma to miejsce przy tradycyjnym kaskadowym podejściu projektowym.
Metoda ta bardzo dobrze sprawdza się w średnich i mniejszych kreatywnych projektach lub przy rozbudowie i udoskonalaniu większych, już istniejących przedsięwzięć, gdzie ważne jest dynamiczne odpowiadanie na zmieniające się potrzeby Klienta, a czas, koszty i zakres mogą podlegać elastycznym przetasowaniom lub modyfikacjom.
Wybór odpowiedniego modelu
Wybór odpowiedniej metodyki zarządzania projektem jest bardzo istotny dla skutecznej realizacji projektów IT. Dlatego też Axians podczas przygotowywania konceptu rozwiązania informatycznego oferuje również kompleksowe doradztwo w tym zakresie. Posiadamy długoletnie doświadczenie w pracy w obydwu modelach organizacji pracy i dogłębnie je rozumiemy. Współpracowaliśmy w tym okresie z setkami Klientów z dziesiątek różnych branż, dlatego sprawnie możemy pomóc w zidentyfikowaniu i określeniu rzeczywistych potrzeb Klienta oraz doradzić co do wyboru optymalnej dla danego projektu metodyki.
Skuteczne zarządzanie projektami w Axians opiera się na elastyczności i słuchaniu potrzeb Klienta, co finalnie skutkuje znalezieniem optymalnej strategii realizacji projektu, który w pełni spełni oczekiwania zamawiającego.
Dzięki dogłębnej znajomości ograniczeń każdej z metodyk, Axians potrafi bardzo dobrze i skutecznie łączyć elementy każdej z nich i wypracowywać szyte na miarę rozwiązania dla danego Klienta oraz projektu, w którym obie te metody się dopełniają. Dzięki elastycznemu podejściu Axians nawet w trakcie trwania projektu możliwe jest wprowadzenie do niego elementów drugiej metody zarządzania, żeby uzupełnić tę pierwszą. Takie podejście pozwala na maksymalne wykorzystanie potencjału zespołu i dostępnych zasobów projektowych, a także ekspresową adaptację do zmieniającego się otoczenia organizacyjnego czy społecznego, tak jak po wybuchu pandemii COVID-19.
Z perspektywy Klienta to gwarancja dopasowania trybu pracy do organizacji Klienta i zmiennych warunków, w jakich realizowany jest projekt oraz gwarantowanych efektów tych działań.
