W 2024 roku w rankingu e-administracji EGDI (E-Government Development Index) ONZ, Polska zajęła 37. miejsce. Oznacza to spadek o trzy pozycje w porównaniu do edycji z 2022 roku. Wskaźnik EGDI dla Polski wyniósł w 2024 roku 0,8648 i jest znacznie wyższy od średniej światowej (0,6382) i nieco wyższy od średniej europejskiej (0,8493). Jak wypadamy na tle liderów cyfryzacji, takich jak Estonia czy Dania? Jakie wyzwania i możliwości stoją przed polską administracją w kontekście jej dalszej cyfryzacji?
Organizacja Narodów Zjednoczonych co dwa lata ocenia rozwój cyfrowej administracji w 193 państwach członkowskich przeprowadzając badanie UN E-Government Survey. Bada ono postępy państw w zakresie e-administracji, uwzględniając trzy kluczowe obszary: dostępność usług online, infrastrukturę telekomunikacyjną oraz kapitał ludzki. Stworzony w tym celu wskaźnik EGDI (E-Government Development Index) pozwala porównać ze sobą poszczególne państwa w rankingu i ocenić ich zaawansowanie we wprowadzaniu cyfrowej administracji. W opublikowanej we wrześniu 2024 roku trzynastej edycji rankingu EGDI Polska spadła o 3 miejsca.
E-administracja w Polsce: już teraz korzystają miliony
Cyfryzacja administracji publicznej w Polsce postępuje, co widać zarówno we wzroście współczynnika EGDI dla naszego kraju (w 2003 roku wyniósł on 0.57644), jak i statystykach wykorzystania przez Polaków usług publicznych dostępnych cyfrowo:
- Aplikacja mObywatel, która integruje cyfrowe dokumenty i dostęp do e-usług, została pobrana ponad 14 milionów razy.
- W zintegrowanych z Internetowym Kontem Pacjenta (IKP) systemach wystawiono już 2,3 miliarda e-recept i ponad 230 milionów e-skierowań. Aplikacja IKP została już zainstalowana 7 milionów razy.
- W 2024 roku ponad 15 milionów Polaków korzystało z Profilu Zaufanego, który jest niezbędnym narzędziem do autoryzacji w e-administracji. Przy jego pomocy portal Gov.pl (notuje on już średnio ponad 50 milionów odwiedzin miesięcznie) umożliwił realizację wielu istotnych usług administracyjnych, takich jak rejestracja narodzin dziecka, czy zgłoszenie utraty dowodu osobistego.
- Popularność zyskują także usługi meldunkowe oraz składanie wniosków urzędowych online, wspierane przez takie systemy jak ePUAP i CEPiK 2,0.
Cyfryzacja administracji? Czasem zgodnie z planem, a czasem z konieczności
Transformacja administracji publicznej opiera się zarówno na wieloletnich projektach cyfryzacyjnych, jak i na działaniach wymuszonych koniecznością zapewnienia ciągłości usług państwa w czasach kryzysu, takiego jak pandemia COVID-19 i towarzyszące jej obostrzenia.
Przykładem takiego „wymuszonego” wdrażania e-administracji jest Ukraina, która w trudnej rzeczywistości wojennej wprowadziła rozwiązania pozwalające obywatelom załatwiać wiele spraw online za pośrednictwem aplikacji mobilnych. Kraj ten jeszcze w 2020 roku zajmował 69. miejsce w światowym rankingu EGDI, a dziś jest na miejscu 30.